Dyma'r astudiaeth gyntaf o waith Iorwerth C. Peate, yr arloeswr ym maes amgueddfeydd awyr agored ym Mhrydain. Gosodir ei waith fel ysgolhaig a churadur yng nghyd-destun yr ugeinfed ganrif. Mae'r cyfieithiadau a'r crynodebau o destunau Cymraeg yn cynnig cyfle amheuthun i gynulleidfa gwbwl newydd ddysgu am waith Peate.