Cyfrol sy'n olrhain hanes yr arweinwyr Cymreig a lywiodd eu cenedl rhwng 800 a 1282. Adroddir am y cyfnod pan oroesodd Cymru Rufeinig ymosodiadau gan ysbeilwyr Gwyddelig a Llychlynaidd o'r gorllewin ynghyd â llwythau Sacsonaidd ac Almaenaidd eraill o'r dwyrain, gan lwyddo i osod seiliau gwlad ganoloesol. Cyfrol ddarluniadol mewn lliw llawn.